Ung thư đang tấn công người Việt
rất mạnh mẽ, những nhiều người vẫn chưa hình dung được mức độ trầm
trọng và nguy hiểm của bệnh ung thư ở nước ta
Ngày nay, ra ngõ thì gặp bệnh nhân ung
thư… Câu nói đó quá đúng và một sự thật không thể chối cãi là số lượng
bệnh nhân ung thư gia tăng mỗi ngày.
Tuy nhiên Việt Nam không phải là nơi có
tỉ lệ ung thư mới mắc cao. Một số bài báo mạng đang lan truyền với tốc
độ chóng mặt, làm hoang mang dư luận bằng những thông tin cho biết Việt
Nam thuộc top 2 thế giới về tỉ lệ mắc ung thư, bệnh nhân ung thư ở Việt
Nam nhiều nhất thế giới, tỉ lệ tử vong do ung thư ở Việt Nam cao nhất
thế giới…
Các số liệu dùng để so sánh được trích
từ Globocan, một dự án của Tổ chức Y tế thế giới (IARC/WHO) thống kê các
số liệu về ung thư trên toàn cầu, cụ thể từ 184 nước. Do quy mô của nó,
Globocan chỉ cung cấp số liệu cập nhật sau vài năm, gần đây nhất là từ
năm 2012.
Trên thực tế, việc nhận định Việt Nam
thuộc top 2 mắc ung thư là một sự ngộ nhận khá nghiêm trọng. Theo
Globocan 2012, ở Việt Nam tỉ lệ bệnh ung thư đã loại trừ nhóm ung thư da
không melanoma (1) (đã chuẩn hóa theo tuổi và trên cả hai giới) là
140,4, xếp 106/184 nước được khảo sát. Con số này thể hiện trên bản đồ
ung thư thế giới là thuộc nhóm 3 (137,5 – 172,3 ca/100.000 dân).
Sự ngộ nhận nói trên xuất phát từ việc
nhập nhằng giữa tỉ lệ mắc mới và tỉ lệ tử vong do ung thư. Cũng theo
Globocan 2012, ở Việt Nam tỉ lệ tử vong do ung thư là 108,7/100.000 dân,
xếp thứ 49 trong 184 nước, thuộc nhóm 2 (99,6 – 116,8 ca/100.000 dân).
Sự nhầm lẫn này có ý nghĩa khá quan
trọng. Nếu quả thật nước ta có tỉ lệ mắc bệnh mới cao, có nghĩa là cần
chú ý tầm soát các yếu tố rủi ro gây ung thư, các chương trình dự phòng
ung thư và hệ thống chăm sóc sức khỏe ban đầu. Ngược lại nếu tỉ lệ tử
vong cao, đó là hậu quả của việc phát hiện bệnh trễ và khả năng điều trị
tận gốc quá thấp. Trong hai trường hợp, trọng tâm đối phó của ngành y
tế sẽ hoàn toàn khác biệt.
Thực tế thời gian vừa qua, vấn đề thông
tin và tuyên truyền phòng chống ung thư đã bị lệch lạc. Thay vì nhấn
mạnh việc tầm soát và phát hiện sớm ung thư để cải thiện thời gian sống
và tỉ lệ tử vong, chúng ta đang tập trung vào vấn đề thực phẩm bẩn như
là nhân tố làm bùng phát ung thư, một hiện tượng chưa được chứng minh.
Một vấn đề khác cũng làm sai lệch nhận
thức về bệnh ung thư ở nước ta là cách dùng từ “top 2”. Nhóm 2 hoàn toàn
khác với “top 2”. Việc dùng từ “top 2” làm người ta nghĩ rằng tỉ lệ mắc
ung thư ở Việt Nam đứng thứ hai thế giới (thật ra là 106/184).
0 nhận xét:
Đăng nhận xét